Globalne Modele Danych GS1 pozwalają na szybsze wprowadzenie produktu zarówno na „fizyczną jak i cyfrową półkę”.

W Polsce nadal informacje o produktach są przekazywane między dostawcami a sieciami najczęściej w postaci indywidualnych, papierowych lub excelowych kart produktowych. Ten uciążliwy, kosztowny i nieefektywny model wymiany danych produktowych między partnerami biznesowymi oznacza multiplikowanie informacji o produkcie dla każdego odbiorcy odrębnie.
GS1 Polska od wielu lat stara się wskazywać rozwiązanie, które pomoże usprawnić wymianę danych produktowych i zastąpić istniejący model. Takim rozwiązaniem są właśnie Globalne Modele Danych (Global Data Model – GDM), czyli zestawy atrybutów produktowych niezbędnych do prowadzenia prawidłowej sprzedaży zarówno w formie cyfrowej, jak i fizycznej. Ich celem jest harmonizacja i uproszczenie wymiany podstawowych danych o produktach między partnerami handlowymi. W ramach GMD powstały nazwy, definicje oraz przykład atrybutów przyjazne i zrozumiałe dla biznesu.
Przedsiębiorstwa muszą dziś dotrzymywać kroku wymaganiom konsumentów, partnerów handlowych i organów regulacyjnych, aby dostarczać coraz lepszych jakościowo danych o produktach niż kiedykolwiek wcześniej. Zarówno małe, jak i te większe firmy, potrzebują tego samego – aktualnych i wiarygodnych informacji o produktach – aby ostatecznie zdobyć i utrzymać zaufanie konsumentów do produktów. Pamiętajmy, że dzisiaj dane produktowe nie stanowią już tajemnicy handlowej i muszą być udostępniane wszystkim partnerom i konsumentom zgodnie z dyrektywą konsumencką UE 83/2011, a prawidłowy opis produktów spożywczych określa UE 1169/2011.
Warto uwzględnić nadchodzące zmiany, aby zbudować efektywne i globalnie spójne rozwiązanie dla wszystkich niezbędnych informacji o produktach. Na naszych oczach zachodzą zmiany w sposobie dostępu do informacji potrzebnych zarówno w kraju, jak i na rynkach obcych. Wypracowane wzorce dla poszczególnych branż należy traktować jako ważną wskazówkę, które dane są kluczowe do zaspokojenia tzw. głodu informacyjnego. Globalny Model Danych to jeden z najważniejszych standardów GS1 promowanych wspólnie przez 116 organizacji krajowych GS1 na świecie oraz Consumer Goods Forum (globalna organizacja zrzeszająca producentów wyrobów konsumpcyjnych). Wspólna akcja ma na celu poprawę jakości informacji produktowych oraz zmniejszenie niespójności w procesach wymiany danych. W konsekwencji doprowadzi to do ograniczenia nieprawidłowości w identyfikacji wyrobów i przyczyni się do zmniejszenia kosztów właścicieli marek oraz sprzedawców detalicznych. Zatem GDM to nie tylko standard, ale
i doskonałe zabezpieczenie przed utratą właściwych parametrów sprzedaży.
Jak Globalny Model Danych upraszcza wymianę danych pomiędzy partnerami biznesowymi? W świecie GS1 do tej pory każdy kraj ma własne zasady i przepisy dotyczące informacji o produkcie w towarach konsumpcyjnych. Niektóre kraje koncentrują się tylko na informacjach o łańcuchu dostaw, podczas gdy inne dodały składniki i zdjęcia produktów. Tymczasem konsumenci żądają coraz więcej informacji na tematy takie jak zrównoważony rozwój.

Jak zbudowane są Globalne Modele Danych?
Standard GMD wykorzystuje koncepcję warstw do identyfikacji atrybutów produktu:

1. Global Core Layer – Jądro Modelu – Atrybuty wymagane globalnie niezależnie od branży i lokalizacji.
2. Global category layer – Pierwsza warstwa atrybutów wykorzystywanych globalnie z podziałem na branże.
3. Regional category layer – Warstwa atrybutów regionalnych np. wykorzystywanych w Unii Europejskiej.
4. Country layer – Warstwa atrybutów lokalnych uzależniona od wymogów rynku każdego kraju oddzielnie.
   Warstwy lokalne i regionalne są objęte globalnym modelem danych. Jeśli istnieje specjalne zapotrzebowanie na określony atrybut, jest on częścią tej warstwy i ma zastosowanie tylko dla rynku docelowego, na którym sprzedawany jest produkt.
   Na podstawie GDM, członkowie polskiej Grupy Roboczej GS1/GDM/GDSN, skupiającej aktywnych dostawców, sieci handlowe oraz operatorów usług katalogowych, wypracowali Polski Model Danych Produktowych.
   Obecnie Polski Model jest całkowicie zgodny z Globalnymi Modelami Danych i obejmuję atrybuty wyrobów FMCG z podziałem na Food (wyroby spożywcze) oraz Near Food (chemię gospodarczą itp.).
   Jest to zestaw około 200 atrybutów wystarczających do prawidłowej identyfikacji i opisu najpopularniejszych wyrobów ww. branż:
   • Food – Żywność – 186 atrybutów ogółem, w tym 60 wymagalnych, czyli takich cech, bez których nie można zamknąć typowej rejestracji produktu,
   • NearFood – pozostałe artykuły, w tym chemia gospodarcza – 218 atrybutów ogółem, w tym 62 wymagalne.

Od 2022 roku powyższy model jest dostępny, dla wszystkich użytkowników w serwisach informatycznych GS1 Global Office: https://www.gs1.org/standards/gs1-global-data-model/2-1. Tym samym wiedza o tym, jakie dane produktowe będą potrzebne do zasilenia polskiego rynku, są już widoczne dla wszystkich zagranicznych dostawców planujących,
u nas lokowanie wyrobów.
W tym samym serwisie dostępne są również modele innych krajów, które umożliwiają polskim producentom poszukującym wiedzy o tym, jakie informacje o wyrobach należy zestawić, dopasować się do wymagań kraju docelowego.
Dodatkowo każda firma, może uzyskać dostęp do narzędzi pozwalających na sprawdzenie zgodności własnego modelu danych z GDM, z podziałem na branże i regionalizację.
Oddano do dyspozycji zarówno specjalny arkusz kalkulacyjny, jak i narzędzia bazodanowe.
Za ich pomocą można przeprowadzić indywidualne badanie spójności. W tym celu należy wprowadzić zestaw atrybutów używanych we własnym korporacyjnym modelu. W odpowiedzi narzędzie zwraca informacje dotyczące obecności danego atrybutu w GDM oraz wskazuje, czy dana pozycja dotyczy informacji globalnych, regionalnych, czy wykracza poza jego zakres.
Weryfikację można również przeprowadzić ze wsparciem ekspertów GS1 Polska. Uruchomiona pod koniec ubiegłego roku procedura certyfikująca umożliwia producentom, sieciom handlowym oraz katalogom produktowym uzyskać profesjonalny raport zgodności z Polskim Modelem Danych Produktowych, a po wypełnieniu zawartych w nim zaleceń również Certyfikat zgodności ze standardem GS1/GDM-PMDP.