Najczęstsze wyzwania we wdrażaniu ESG w firmach
28 czerwca 2024 (Last updated: 11 września 2024)

Wkrótce tysiące firm zaczną obowiązkowo ujawniać informacje o wpływie swoich działań na środowisko, społeczeństwo oraz ład korporacyjny. Zgodność z wymogami i standardami ESG to szansa, ale i spore wyzwanie dla organizacji. Poznaj najczęstsze wyzwania we wdrażaniu ESG.
W tym artykule przeczytasz o:
- wyzwaniach związanych z wdrażaniem przepisów,
- problemach ze zbieraniem i raportowaniem danych,
- trudnościach z przekonaniem do ESG pracowników i partnerów biznesowych,
- braku ekspertów od ESG,
- problemie ze znalezieniem wiarygodnych informacji i z wyborem wśród rosnącej oferty edukacyjnej.
Trudności w zrozumieniu i implementacji przepisów ESG
Rola ESG zyskuje na znaczeniu i staje się ważnym elementem strategii firm. Muszą dostosowywać się do standardów w miarę wprowadzania nowych przepisów związanych z ESG. Już samo zrozumienie tych przepisów jest trudnym krokiem, a ich wdrożenie w struktury firmowe to proces, który wymaga wiedzy, zaangażowania i przemyślanej strategii.
Dyrektywa CSRD
Już sama dyrektywa CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) jest dla firm sporym wyzwaniem. Dyrektywa nakłada na niektóre przedsiębiorstwa obowiązek ujawniania w formie raportów informacji niefinansowych w zakresie zrównoważonego rozwoju. Raporty będą dotyczyły ich wpływu na środowisko i społeczeństwo, ale uwzględniają też ich dostawców i pracowników w łańcuchu wartości. Dlatego firma z sektora MŚP, nawet jeśli nie ma obowiązku raportowania, może i tak być zmuszona do przekazania danych ESG swoim partnerom biznesowym.
Niemal 45% respondentów przyznaje, że reprezentowane przez nich firmy spotkały się już z wymogiem przedstawienia kontrahentom sprawozdania dotyczącego śladu węglowego i zrównoważonego rozwoju. Najczęściej miało to miejsce podczas wnioskowania o różnego rodzaju środki finansowe, np. unijne granty, dofinansowania ze środków publicznych1.
Zobacz, kogo i od kiedy obowiązuje raportowanie niefinansowe:

Standardy ESRS
Implementacja nowych standardów ESRS (European Sustainability Reporting Standards) w obszarze ESG to kolejne wyzwanie. Określają one, jak firmy powinny raportować kwestie związane ze zrównoważonym rozwojem.
Zrozumienie i implementacja przepisów dyrektywy CSRD oraz dostosowanie raportowania do standardów ESRS wymagają znaczących zasobów: wiedzy, czasu oraz zaangażowania na wielu poziomach organizacji. Firmy muszą dostosować się do tych wymogów, co często oznacza szkolenia pracowników, zatrudnienie specjalistów lub korzystanie z zewnętrznych doradców. Nowe regulacje wprowadzają też obowiązek audytowania raportów ESG. Niezależne firmy audytorskie sprawdzą i potwierdzą wiarygodność przedstawionych przez przedsiębiorstwa informacji.
CSRD jest prawem, które nakłada na firmy obowiązek raportowania, natomiast ESRS to ramy, których firmy używają, aby osiągnąć zgodność z tymi wymogami2.
Problem ze zdobyciem i raportowaniem danych
Respondenci „Ogólnopolskiego Raportu ESG – Szanse i Ryzyka” zwracają też uwagę na brak narzędzi, z których mogliby korzystać, by sprawnie zbierać informacje od kontrahentów, a następnie je raportować3.
Trudności wynikają z kilku kwestii:
- Rozproszone źródła danych: Wiele firm ma problem ze zbieraniem danych ESG z różnych wewnętrznych i zewnętrznych źródeł. Dane są często rozproszone w różnych działach i systemach, co utrudnia ich konsolidację.
- Brak zintegrowanych narzędzi: Chociaż istnieją narzędzia zaprojektowane do raportowania ESG, niewiele z nich oferuje bezproblemową integrację do zbierania, analizowania i raportowania danych.
- Jakość i spójność danych: Firmy muszą porównywać dane z różnych źródeł, które często używają różnych systemów pomiarowych i standardów. Proces ten jest nie tylko czasochłonny, ale także wymaga specjalistycznej wiedzy, aby utrzymać integralność danych i uniknąć problemów, takich jak oskarżenie o greenwashing.
- Koordynacja między działami: Efektywne raportowanie ESG wymaga koordynacji między różnymi działami, od zespołów ds. zrównoważonego rozwoju po finanse i HR. Koordynacja ta jest często utrudniona przez brak jasnej odpowiedzialności za dane ESG.
- Zewnętrzne źródła danych: Zbieranie danych ESG z łańcucha dostaw i innych zewnętrznych podmiotów stanowi dodatkowe wyzwanie. Przekonanie dostawców do dostarczania spójnych i wiarygodnych danych ESG może być trudne i czasochłonne, poza tym często wymaga wdrożenia nowych systemów i procesów.
————————
Zmiany wprowadzone przez dyrektywę CSRD oraz nowe standardy mają również na celu zwiększenie dostępności danych, dlatego raporty ESG będą publikowane w jednolitym elektronicznym formacie sprawozdawczym. Tagowanie treści ułatwi ich wyszukiwanie zarówno ręcznie, jak i za pomocą mechanizmów sztucznej inteligencji. Zarządzanie tym obszarem wymaga gromadzenia i analizowania nowych danych, które dotychczas nie były przetwarzane przez firmy. Standardy GS1 mogą być użyteczne jako źródło danych potrzebnych do obliczania i raportowania wskaźników ESG.
—————————–
Przekonanie pracowników i partnerów biznesowych do ESG
Skuteczne wdrożenie strategii ESG wymaga zaangażowania zarówno wewnętrznych struktur organizacji, jak i wsparcia zewnętrznych partnerów.
Przekonanie pracowników i partnerów biznesowych do wartości ESG jest trudne z kilku powodów:
Brak świadomości i wiedzy
Wielu pracowników i partnerów biznesowych nie ma wystarczającej wiedzy na temat ESG. Brak świadomości dotyczącej znaczenia i korzyści płynących z ESG sprawia, że trudno jest im dostrzec wartość w takich inicjatywach. Niewiedza ta często prowadzi do sceptycyzmu i oporu wobec zmian.
Nieefektywna kultura organizacyjna
Wiele firm posiada ugruntowaną kulturę organizacyjną, która może być niechętna zmianom. Zmiana podejścia i wprowadzenie zasad ESG często wymaga przedefiniowania wartości i procedur, co może napotkać opór ze strony pracowników, którzy przyzwyczaili się do dotychczasowych standardów.
Koszty i zasoby
Wdrożenie strategii ESG może wiązać się z dodatkowymi kosztami oraz wymagać znaczących nakładów czasu i zasobów. Zarówno pracownicy, jak i partnerzy biznesowi mogą obawiać się, że inwestycje te nie przyniosą oczekiwanych korzyści, co prowadzi do niechęci do angażowania się w takie inicjatywy.
Brak krótkoterminowych korzyści
ESG jest często postrzegane jako strategia długoterminowa, której korzyści mogą nie być od razu widoczne. W dzisiejszym świecie, gdzie wiele firm koncentruje się na krótkoterminowych wynikach finansowych, przekonanie interesariuszy do inwestowania w inicjatywy ESG może być wyzwaniem.
Różnorodność partnerów biznesowych
Firmy współpracują z różnymi partnerami, którzy mogą mieć odmienne priorytety i wartości. Przekonanie wszystkich partnerów do jednolitego podejścia do ESG może być trudne, zwłaszcza gdy ich interesy są różne lub sprzeczne.
Kompleksowość i brak standardów
ESG obejmuje szeroki zakres zagadnień, od ochrony środowiska po kwestie społeczne i zarządcze. Brak jednolitych standardów i wytycznych może sprawiać, że pracownicy i partnerzy nie wiedzą, jak prawidłowo wdrożyć i monitorować te praktyki.
Brak wystarczającej liczby ekspertów ESG
Polskie Stowarzyszenie ESG w swoim raporcie4 zwraca uwagę na jeszcze jedno wyzwanie. Firmy zgłaszają trudności z pozyskaniem wykwalifikowanych specjalistów ESG.
Z raportu wynika, że aż jedna trzecia firm doświadcza braku odpowiednio przeszkolonych pracowników. To hamuje ich możliwości wdrażania praktyk ESG. Co więcej, 40% ankietowanych przedsiębiorstw wskazuje na problem z dostępem do ekspertów i doradców, którzy mogliby wspierać ich inicjatywy ESG.
Pod koniec 2022 roku co czwarta firma zgłaszała trudności związane z zasobami ludzkimi jako przeszkodę w rozwoju ESG. Co piąta wskazywała na ograniczony dostęp do doradców5. Eksperci zauważyli też pilną potrzebę edukacji i szkoleń, aby zwiększyć kompetencje w budowaniu świadomości ESG.
Problem ze znalezieniem wiarygodnych informacji i z wyborem wśród rosnącej oferty edukacji
Zwiększone zainteresowanie tematem ESG przekłada się na dynamiczny wzrost liczby ofert edukacyjnych i szkoleń. W związku z tym wielu zainteresowanych stoi przed trudnym wyborem – jakie szkolenie wybrać, gdzie szukać rzetelnych informacji i jak odróżnić wartościową wiedzę od powierzchownych artykułów dostępnych w sieci.

W sieci przybywa artykułów na temat ESG, jednak często brakuje w nich przejrzystości i wiarygodności, co utrudnia zdobycie wartościowej wiedzy.
Gdy wybiera się szkolenie, warto korzystać z materiałów uznanych instytucji edukacyjnych i organizacji branżowych. Dobrze jest też sprawdzić opinie innych uczestników oraz rekomendacje ekspertów. Tylko wtedy można mieć pewność, że zdobyta wiedza będzie nie tylko teoretyczna, ale i praktyczna, co jest kluczowe na dzisiejszym rynku pracy.
Podsumowanie – Wyzwania we wdrażaniu ESG
Pomimo wyzwań we wdrażaniu nowych regulacji skupienie uwagi na konkretnych aspektach ESG przyniesie firmom korzyści. Wśród nich są kwestie dotyczące ochrony środowiska, ale także poprawa reputacji firmy oraz korzyści finansowe.

Więcej wiarygodnych informacji na temat zrównoważonego rozwoju znajdziesz w naszej bazie wiedzy w kategorii ESG.
Tekst powstał we współpracy z dr Martą Szymborską – wykładowczynią studiów MBA z zakresu ESG na Uczelni Łazarskiego i na Akademii Kaliskiej.
Źródła: