Czy ESG się opłaca? Analiza wyzwań zielonego ROI
26 lipca 2024 (Last updated: 11 września 2024)

Czy ESG się opłaca? Tak, ale niekoniecznie w kategoriach wyższych zysków. W artykule omawiamy wyzwania ESG oraz korzyści finansowe i strategiczne, jakie z nich wynikają.
Z tego wpisu dowiesz się:
- czy ESG jest trendem czy koniecznością,
- jakie korzyści finansowe i niefinansowe przynosi inwestycja w ESG,
- jak ESG wpływa na wizerunek firmy,
- w jaki sposób ESG wpływa na model biznesowy firmy,
- czy można policzyć zielone ROI – przykłady praktyk w firmach.
Jak zauważa Duncan Austin, autor artykułu Climate and profitability? The whole ball game, wyzwania zrównoważonego rozwoju, przed którym stoi światowa gospodarka, mają formę restrukturyzacji. Podobnie jak zadłużoną firmę, współczesny biznes też czeka restrukturyzacja, tylko znacznie większa i prawdopodobnie znacznie dłuższa. W tej sytuacji działalność firm nie stanie się zrównoważona jedynie dzięki temu, co przynosi atrakcyjny zwrot, skorygowany o ryzyko. Potrzebna jest nowa definicja opłacalności ESG, która uwzględnia interesy przyszłych pokoleń.
ESG, czyli Environmental, Social, Governance, odnosi się do działań na rzecz ekologii, społecznej odpowiedzialności biznesu i ładu korporacyjnego. To obecnie nie tylko trend, ale konieczność. Inwestycje ESG mogą przynieść realne korzyści finansowe, jak obniżenie kosztów operacyjnych czy korzystniejsze warunki finansowania, ale ich wpływ jest dużo szerszy. Praktyki ESG poprawiają wizerunek firmy, zwiększają zaufanie klientów i inwestorów, co może przełożyć się na lepsze wyniki finansowe. Firmy, które uwzględniają ESG, są też lepiej przygotowane do zarządzania ryzykiem. Dzięki temu są bardziej stabilne finansowo i mniej podatne na kryzysy.
Korzyści finansowe z inwestycji ESG
Czy ESG opłaca się firmom finansowo? Według Christiny Kopki z firmy Watershed 80% firm widzi korzyści finansowe, a ponad 55% przebadanych CEO spodziewa się zwrotu z inwestycji w ciągu 3-5 lat.
Jakie korzyści przynoszą standardy ESG?
- Lepsze zarządzanie zasobami, takie jak efektywne wykorzystanie wody i energii, które może szybko i znacznie obniżyć koszty operacyjne firm.
- Firmy, które wdrażają zasady zrównoważonego rozwoju, stają się bardziej konkurencyjne na rynku zarówno jako kontrahenci, jak i eksporterzy.
- Aż 58% firm produkcyjnych i handlowych oraz 49% firm 3PL w Europie zastrzega sobie prawo do zakończenia relacji biznesowej, jeśli kontrahent z łańcucha dostaw nie spełnia celów ESG.
- Firmy wdrażające ESG mogą korzystać z preferencyjnych warunków finansowania. Banki premiują odpowiedzialną działalność firmy niższymi kosztami finansowania i udzielają tańszych kredytów. Proponują tzw. kredyty Sustainability Linked Loan z lepszymi warunkami finansowymi.
Zmniejszenie ryzyka inwestycyjnego
Dzięki strategicznemu podejściu do ESG firmy mogą lepiej identyfikować ryzyko związane z kwestiami społecznymi i środowiskowymi oraz nim zarządzać. To oznacza, że są bardziej odporne np. na ekstremalne zjawiska pogodowe czy trudności w utrzymaniu wykwalifikowanej kadry. Stają się tym samym stabilniejsze finansowo.
Wprowadzenie ESG do strategii firmy może również wpłynąć na decyzje transakcyjne. W przypadkach, gdy ryzyko ESG jest zbyt wysokie, może nawet dojść do zatrzymania transakcji.
Wszystko to pokazuje, że ESG nie tylko chroni przed ryzykiem, ale również pomaga w budowaniu stabilności finansowej. Kapitał zainwestowany przez fundusze w spółki, które spełniają kryteria ESG, wzrósł o 170% od 2015 do 2021 roku. Agencje Moody’s, Bloomberg, MSCI i Fitch ustanowią specjalistyczne standardy ratingowe dla ESG.
Czy inwestując z uwzględnieniem kryteriów ESG, możemy liczyć na wyższe stopy zwrotu? Odpowiedź brzmi: niekoniecznie zmaksymalizujemy zysk z inwestycji, ale bardzo prawdopodobne, że obniżymy jej ryzyko. Z badań przeprowadzonych przez European Centre for Corporate Engagement (ECCE) przy Uniwersytecie w Maastricht we współpracy z NN Investment Partners wynika, że inwestycje zgodne z kryteriami ESG mają wyższy współczynnik Sharpe’a. Wskaźnik ten pokazuje, w jakim stopniu stopa zwrotu wynagradza inwestora za podjęte ryzyko. Im jest wyższy, tym lepiej.
Włączenie czynników ESG do procesu inwestycyjnego ogranicza prawdopodobieństwo gwałtownego załamania notowań inwestycji z uwagi na problemy spółek: wizerunkowe, środowiskowe, korupcyjne etc.
Poprawa wizerunku firmy

Strategie ESG odgrywają kluczową rolę w budowaniu pozytywnego wizerunku przedsiębiorstwa. A dziś wizerunek jest równie ważny jak wyniki finansowe.
- Firmy przyjazne środowisku oraz społecznie odpowiedzialne cieszą się lepszą reputacją i większym zaufaniem klientów oraz inwestorów. To zaufanie często przekłada się na lepsze wyniki finansowe w dłuższej perspektywie.
- Przejrzystość i ujawnianie działań w zakresie ESG są kluczowe, aby pokazać interesariuszom zaangażowanie firmy i jej odporność. Tylko wtedy można zyskać zaufanie.
- Firmy, które sprostają rosnącej presji ze strony akcjonariuszy i konsumentów, zyskają na rynku przewagę konkurencyjną.
- Inwestycje ESG są jednak narażone na ryzyko greenwashingu, czyli przedstawiania działań firmy jako bardziej ekologicznych i społecznie odpowiedzialnych, niż są w rzeczywistości. Dlatego niezależny audyt i weryfikacja danych są kluczowe dla uzyskania rzetelnych informacji o zgodności aktywności firm ze standardami raportów niefinansowych.
Przeczytaj więcej o raportowaniu niefinansowym (link).
Wpływ ESG na model biznesowy

Implementacja strategii ESG to nie tylko krok w kierunku społecznej i ekologicznej odpowiedzialności, ale także sposób na stymulowanie innowacji w firmach. Zrównoważony rozwój, który obejmuje odpowiedzialność za środowisko, społeczeństwo i ład korporacyjny, jest motorem do zmian i eksperymentów.
- Firmy mogą napotkać ograniczenia w osiąganiu swoich celów ESG. Potrzebne są więc innowacje, aby zyskać przewagę i pozostać konkurencyjnym na rynku.
- Zrównoważony rozwój nie tylko chroni planetę, ale także przynosi korzyść firmie. Model biznesowy oparty na zrównoważonym rozwoju to taki, który jest możliwy do utrzymania w dłuższej perspektywie.
- Jednak koszty wdrażania ESG mogą być znaczące. Sięgają nawet 15% rocznego przychodu średnich i dużych firm.
- Unijna Dyrektywa CSRD wymaga, aby strategia ESG była zintegrowana z modelem biznesowym i uwzględniała główne cechy łańcucha wartości. To dla firm wyzwanie związane z modelem biznesowym.
Podoba Ci się to, co czytasz? Zobacz więcej!
- Raportowanie ESG: od kiedy i dla kogo będzie obowiązkowe? – Akademia Cyfryzacji GS1 Polska.
- Jak zrównoważony rozwój wpłynie na firmy w 2024? Trendy w ESG – Akademia Cyfryzacji GS1 Polska.
- GOZ: Jak ustrukturyzowane dane wspierają gospodarkę obiegu zamkniętego? – Akademia Cyfryzacji GS1 Polska.
Jak obliczyć zielone ROI?
Już samo wyliczenie zielonego ROI, czyli zysku z inwestycji w zrównoważony rozwój, nastręcza problemy. Firmy nie mają w tym doświadczenia, brakuje też standaryzacji. Pomaga świadomość, że wszelkie dane biznesowe to jednocześnie dane zrównoważonego rozwoju. Także narzędzia do raportowania niefinansowego pomagają firmom zbierać i inwentaryzować dane, wybierać istotne wskaźniki oraz źródła danych.
Standaryzacja i automatyzacja zarządzania danymi ESG ułatwia monitorowanie i analizę konkretnych, mierzalnych celów. W firmach Task, Aon czy Vmware wprowadzono redukcję śladu węglowego jako wewnętrzną metrykę wydajności poszczególnych działów. W niektórych firmach przewidziano też konsekwencje finansowe. Szwedzki dostawca usług płatniczych Klarna przewiduje 200 USD kary za każdą tonę CO2 wyemitowaną poza ustaloną normą w ramach zakresu 1 i 2, czyli bezpośrednich i pośrednich emisji CO2 w firmie. Natomiast 100 USD płaci się za każdą tonę po przekroczeniu limitu podczas podróży służbowych.
Niektóre firmy przenoszą swoje zrównoważone cele także na dostawców. Jeden z amerykańskich klientów firmy Watershed stosuje tzw. carbon tax, czyli podatek węglowy. Dolicza go do każdej miesięcznej faktury od dostawcy, który nie wdraża aktywnie celów zrównoważonego rozwoju.
Podsumowanie: czy ESG się opłaca?
Dostosowanie się do wymagań ESG nie we wszystkich przypadkach przyniesie wymierne i szybkie korzyści finansowe. Z pewnością jednak poprawi wizerunek firmy, zmniejszy ryzyko inwestycyjne, ułatwi dostęp do kredytów i będzie stymulować innowacje.
Firmy, które skutecznie wprowadzą ESG do swojej strategii biznesowej, zyskają przewagę konkurencyjną i zdobędą zaufanie inwestorów, pracowników oraz klientów. Inwestycje w zrównoważony rozwój to już konieczność, bez względu na ich opłacalność. Dzięki ustandaryzowanym kryteriom interesariusze będą mogli oceniać stopień wdrożenia wytycznych, a inwestorzy czy kandydaci do pracy porównywać firmy między sobą.