Cyfrowy Paszport Produktu – śladem produktów w cyfrowym świecie
29 sierpnia 2024 (Last updated: 11 września 2024)
Cyfrowy Paszport Produktu to rozwiązanie, które umożliwia identyfikację produktu oraz śledzenie jego historii – od powstania aż po recykling. Dzięki temu konsumenci mogą poznać skład oraz dowiedzieć się, jaką drogę przebył dany towar. Firmy natomiast zyskują narzędzie do optymalizacji procesów i zwiększenia transparentności.
Dowiedz się:
- Czym jest Cyfrowy Paszport Produktu?
- Jak działa CPP?
- Kiedy zostanie wprowadzony Paszport Produktu?
- Dlaczego firmy powinny wprowadzać Cyfrowe Paszporty Produktów?
- Jakie są korzyści z wdrożenia CPP?
- Co łączy Cyfrowy Paszport Produktu i GS1?
Czym jest Cyfrowy Paszport Produktu?
CPP jest elektronicznym dokumentem, który zawiera szczegółowe informacje o produkcie, jego komponentach i półkomponentach, które będą wprowadzane na rynek europejski. Informacje dotyczą całego cyklu – od produkcji, przez dystrybucję, aż po recykling. Dane będą udostępniane pomiędzy różnymi podmiotami. Rodzaj tych danych jest uzależniony od produktu i od odbiorcy.
Cyfrowe Paszporty Produktów mają dać konsumentom, firmom, organizacjom oraz organom regulacyjnym transparentne informacje na temat:
- składu,
- pochodzenia,
- historii procesu produkcji,
- wpływu na środowisko,
- możliwości konserwacji,
- utylizacji produktu.
Cyfrowy Paszport Produktu – idea Unii Europejskiej
Cyfrowe Paszporty Produktów (ang. Digital Product Passport – DPP) wprowadziła Unia Europejska w ramach Zielonego Ładu*. Paszporty zobowiązują wszystkie podmioty gospodarcze do udostępniania odpowiednio ustrukturyzowanych danych produktowych. Zakazują także niszczenia niesprzedanych towarów i wspierają produkcję zgodną z zasadami zrównoważonego rozwoju. Takie działania promują bardziej odpowiedzialne i zrównoważone praktyki biznesowe, które pozytywnie wpłyną na globalną gospodarkę.
* Europejski Zielony Ład – plan Unii Europejskiej, który ma przekształcić gospodarkę w bardziej ekologiczną i zrównoważoną. Cel: do 2050 roku osiągnąć neutralność klimatyczną.
Jak działa CPP?
- Producent zbiera wszystkie niezbędne informacje o produkcie. To m.in. składniki, miejsce produkcji, certyfikaty jakości i inne istotne dane, które zależą od złożoności łańcucha wartości, rozmiaru i charakteru lub wpływu produktu na środowisko.
- Zebrane informacje producent gromadzi w zorganizowanej u siebie bazie danych.
- Następnie wybiera sposób udostępniania danych produktowych ze swojej bazy. Informacje zaszyte w CPP może udostępnić w postaci kodu QR, kodu kreskowego lub tagu RFID. Dzięki temu każdy produkt otrzyma Cyfrowy Paszport, czyli zestaw danych w unikalnym identyfikatorze cyfrowym.
- Konsument skanuje identyfikator na produkcie. Dzięki temu otrzymuje dostęp do pełnych informacji o nim. Co ważne, nie potrzebuje do tego połączenia z internetem.
- Producent na bieżąco aktualizuje informacje w Cyfrowym Paszporcie Produktu. To pozwala śledzić cały cykl życia produktu.
Integracja Cyfrowego Paszportu z innymi systemami
Przedsiębiorcy mogą połączyć własne systemy z Cyfrowymi Paszportami Produktów.
Product Information Management (PIM)
Systemy PIM centralizują dane produktowe, by ułatwić zarządzanie informacjami i ich aktualizację w Cyfrowych Paszportach. Dzięki temu dane są zawsze spójne i aktualne, jest lepsza efektywność operacyjna i poprawiają się doświadczenia klientów.
Warehouse Management System (WMS)
Integracja WMS z Cyfrowymi Paszportami Produktów pozwala lepiej zarządzać dokumentacją produktów w magazynie. Zwiększa efektywność, przejrzystość i zgodność operacyjną, umożliwia szybszą reakcję na zmiany i lepsze zaspokajanie potrzeb klientów.
Product Lifecycle Management (PLM)
Systemy PLM wspierają zarządzanie cyklem życia produktu, od koncepcji po wycofanie. Integracja Cyfrowego Paszportu Produktu z PLM umożliwia lepsze śledzenie zmian w produkcie. Wspiera zrównoważony rozwój, recykling oraz ponowne użycie produktów. A to przekłada się na niższe koszty i mniejszy negatywny wpływ na środowisko.
Kiedy zostanie wprowadzony Cyfrowy Paszport Produktu?
Od 2027 roku Cyfrowe Paszporty będą obowiązkowe dla produktów, które zużywają najwięcej energii, m.in:
- baterii,
- tekstyliów,
- stali i żelaza.
W następnej kolejności dla produktów budowlanych, opon czy detergentów. Jeśli ta koncepcja się sprawdzi, to Paszporty będą też w innych gałęziach przemysłu, np. w elektronice. Unia Europejska planuje stopniowo wprowadzać DPP do pozostałych kluczowych branż.
Dlaczego firmy powinny wprowadzać Cyfrowe Paszporty Produktów?
Cyfrowe Paszporty Produktów stają się coraz istotniejsze dla firm z kilku powodów:
Zgodność z przepisami
Wciąż zaostrzają się regulacje, które dotyczą zrównoważonego rozwoju i praw konsumentów. Dlatego firmy muszą się przygotować na przyszłe zmiany legislacyjne. Wdrożenie Cyfrowych Paszportów pomoże firmom spełniać te wymagania. Poza tym ustrzeże przed potencjalnymi karami i ograniczeniami rynkowymi.
Świadomość konsumentów
Konsumenci są bardziej świadomi swoich decyzji zakupowych. Poszukują produktów, które powstają zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju. Cyfrowe Paszporty Produktów umożliwiają im dostęp do weryfikowalnych i wymiernych informacji o zrównoważonym rozwoju. Dzięki nim producenci budują zaufanie i pokazują swoje zaangażowanie w etyczne praktyki oraz odpowiedzialność za środowisko.
Zarządzanie łańcuchem dostaw
Cyfrowe Paszporty zapewniają firmom pełny wgląd w ich łańcuchy dostaw. Ta przejrzystość pomaga zidentyfikować działania nieefektywne, zmniejszyć ilość odpadów i poprawić ogólne zarządzanie łańcuchem dostaw. W efekcie mogą się obniżyć koszty i poprawi się wydajność operacyjna.
Wsparcie zrównoważonych modeli biznesowych
Wdrożenie CPP wesprze firmy, które przechodzą na modele biznesowe o obiegu zamkniętym. Dzięki temu organizacje mogą zdywersyfikować opcje pozyskiwania materiałów, zwiększyć bezpieczeństwo łańcucha dostaw, poprawić efektywność materiałową i energetyczną, wydłużyć żywotność produktów oraz lepiej je wykorzystać.
Korzyści z wdrożenia Cyfrowego Paszportu Produktu
Z wprowadzenia Cyfrowego Paszportu Produktu w przedsiębiorstwie skorzystają:
- Konsumenci – CPP zapewni im większą przejrzystość i pełny dostęp do informacji o produkcie oraz łańcuchu dostaw. Mogą też weryfikować zgodność opisu produktu z obietnicami producentów, które dotyczą norm ochrony środowiska. Ta transparentność zmniejszy liczbę przypadków greenwashingu.
- Przedsiębiorcy – wprowadzenie CPP jest szansą na wyróżnienie się na rynku. Daje możliwość podkreślenia zrównoważonych praktyk w zarządzaniu cyklem życia produktu.
Dodatkowo Cyfrowy Paszport Produktu niesie korzyści dla środowiska. Promuje bardziej ekologiczne i zrównoważone podejście do produkcji. Konsumentów zachęca do świadomych wyborów zakupowych i zmniejszenia konsumpcji.
Cyfrowy Paszport Produktu a rola GS1
Cyfrowy Paszport to jedno z ekorozwiązań Parlamentu Europejskiego i Rady UE. GS1 również wspiera architekturę CPP. Jeżeli globalne standardy GS1 stałyby się podstawą unijnego systemu zarządzania danymi produktowymi, to byłby możliwy transparentny przepływ towarów na całym świecie. Zmniejszyłyby się także nieprawidłowości w globalnym łańcuchu dostaw. Dodatkowo powstałaby interoperacyjność danych dla wszystkich uczestników tego systemu.
Architektura Cyfrowych Paszportów Produktowych UE wspierana przez GS1:
- opiera się na trwałej tożsamości produktowej,
- wspomaga automatyczne sczytywanie danych,
- zwiększa wydajność procesów,
- skupia się na rozwoju potencjału biznesowego i korzyści marketingowych,
- jest zdecentralizowana, dzięki czemu zmniejsza zakłócenia centralnej infrastruktury danych.
Przeczytaj więcej: Paszport produktowy UE: architektura i zasady działania – Kody kreskowe: GS1, EAN, LEI, Etykiety logistyczne – GS1 Polska (gs1pl.org)
Podsumowanie: Cyfrowy Paszport Produktu
Cyfrowy Paszport Produktu obejmie wszystkie podmioty, które wprowadzają na rynek europejski produkty, komponenty i półkomponenty. Będzie obowiązywał zarówno duże korporacje, jak i MŚP. Wartość tego rozwiązania tkwi w jego prostocie i wszechstronności. Paszport towarzyszy produktowi od powstania aż po kolejne etapy jego życia. Tworzy cyfrowy ślad, który przekłada się na rzeczywiste korzyści dla biznesu i środowiska.