Kody 2D: nowość w znakowaniu produktów 

Kody 2D, czyli kody dwuwymiarowe, zrewolucjonizowały przechowywanie i odczyt danych produktowych. Ich zdolność do pomieszczenia dużej ilości danych w małym formacie sprawia, że są niezwykle użyteczne w nowoczesnej gospodarce. Zobacz, co potrafią kody 2D, gdy połączysz je ze standardami GS1. 

Z tego tekstu dowiesz się:

• jak działa kod 2D, 
• jaką przewagę ma kod 2D nad kodem kreskowym, 
• czym różnią się kody DataMatrix od kodów QR, 
• jakie rodzaje kodów 2D można połączyć ze standardami GS1, 
• które sieci handlowe chcą popularyzować wdrożenie kodów 2D.

---

Kody 2D opracowała w 1994 roku japońska firma Denso Wave. Zastosowała je wtedy do etykietowania części samochodowych. Od tego czasu kody dwuwymiarowe zdążyły znaleźć szereg zastosowań komercyjnych ze względu na nowe możliwości zapisu danych. 

Najważniejsza innowacja, jaką przynosi nowy format, to możliwość zakodowania i przechowywania znacznie większej ilości informacji niż dotychczas, za to na dużo mniejszej powierzchni. W ten sposób otwierają zupełnie nowy rozdział w handlu detalicznym. 

Jak działają kody 2D w porównaniu z kodami tradycyjnymi? 

Kod 2D składa się z czarnych kwadratów ułożonych w poziome i pionowe wzory rozłożone geometrycznie na białym, kwadratowym tle. Wzór ten odczytuje urządzenie optyczne, np. zwykły aparat w smartfonie. Taka budowa kodu pozwala go odczytywać pod dowolnym kątem, co ułatwia jego skanowanie. To duża zmiana w porównaniu do kodu kreskowego (jednowymiarowego). „Tradycyjny” kod można odczytać jedynie skanerem laserowym, i to najlepiej pod kątem prostym. 

Od kodu kreskowego kody 2D różnią się nie tylko wyglądem, ale także możliwościami. Kody 2D mogą przechowywać do 7089 cyfr lub 4296 znaków, w tym znaki interpunkcyjne i specjalne. To umożliwia kodowanie słów, fraz, a nawet adresów internetowych (URL). Tradycyjne EAN-y tego wszystkiego nie potrafią: mieszczą bowiem jedynie 13 znaków alfanumerycznych. 

Za pomocą kodu dwuwymiarowego producent może informować użytkowników np.: o dacie ważności, partii produkcyjnej, kraju pochodzenia czy cenie towaru. Szczegóły te pozwalają detalistom lepiej zarządzać zapasami oraz szybciej i skuteczniej wycofywać wadliwą partię produktów. Z kolei klientom dostarczają więcej ważnych informacji produktowych, takich jak skład z wyszczególnieniem alergenów. 

Bardziej zaawansowane kody 2D pozwalają przejść do strony internetowej, otworzyć jednolity identyfikator zasobów (URI) czy tworzyć wiadomości e-mail lub SMS. To otwiera niespotykane dotychczas możliwości marketingowe. Producent może zaoferować klientowi przepisy, instrukcje czy informacje o promocjach i konkursach. Kody 2D to potencjalnie źródło informacji dotyczących zrównoważonego rozwoju – przede wszystkim recyklingu. 

Kody 2D od GS1: rodzina nowoczesnych oznaczeń produktów detalicznych 

Kody 2D GS1 należą do rodziny standardów GS1, która obejmuje różne rodzaje oznaczeń opakowań oraz systemów wymiany danych. Można je łatwo zintegrować z istniejącymi systemami zarządzania łańcuchem dostaw i wymiany danych. GS1 oferuje różne rodzaje kodów 2D (każdy z nich wykorzystuje standardy GS1): 

GS1 DataMatrix – to autorskie rozwiązanie międzynarodowej organizacji GS1. Kod ten może mieć miniaturowe rozmiary (bok nawet poniżej 1 mm!), co sprawia, że świetnie nadaje się do znakowania drobnych produktów. GS1 DataMatrix oprócz podstawowych danych dostarcza dodatkowo informacje umożliwiające identyfikowalność (traceability) i potwierdzanie autentyczności. 

Miniaturowy kod GS1 DataMatrix może być trwale umieszczany bezpośrednio na produktach, komponentach lub pojedynczych częściach, np. za pomocą grawera laserowego. Dzięki temu staje się nieusuwalny, nawet w szczególnie trudnych warunkach, a produkt nim oznaczony może być używany np. w przemyśle, w kontakcie z agresywnymi substancjami chemicznymi. 

GS1 DataMatrix to jedyny na świecie kod 2D dopuszczony do użytku w globalnym obrocie lekami i wyrobami medycznymi. W przyszłości to oznaczenie ma stać się obowiązkowe w dostawach dla Ministerstwa Obrony RP. (Zobacz w kalendarzu, kiedy organizujemy szkolenia otwarte o znakowaniu dostaw dla wojska). 

DataMatrix – to kolejny krok w rozwoju GS1 DataMatrix. Kody DataMatrix, znane również jako GS1 Digital Link URI, oferują dodatkowo możliwość zapisania linku do cyfrowego zasobu, np. strony produktowej ze szczegółową specyfikacją lub materiału edukacyjnego dotyczącego wykorzystania danego produktu. 

GS1 QR Code – to klasyczne kody QR, które mają większą powierzchnię niż DataMatrix (bok min. 2 cm). Mogą jednak pomieścić jeszcze więcej informacji takich jak data ważności, numery partii czy dane o pochodzeniu produktu. Co więcej, kod QR GS1 zawiera specjalne znaki kontrolne, takie jak FNC1 (Function Code One), które sygnalizują, że powinien być on interpretowany zgodnie z normami GS1. 

QR Code – to jeszcze bardziej pojemny następca GS1 QR Code. Mieści on aż ponad 4 tys. znaków alfanumerycznych (w przybliżeniu 2 strony w Wordzie!). Po połączeniu go z Digital Link URI kod ten może prowadzić do zasobów online i daje wręcz nieograniczone możliwości kodowania bogatych danych produktowych. 

Kody 2D na opakowaniach od 2027 roku 

Kody 2D od GS1 wpisują się w najnowsze światowe trendy i są uważane za przyszłość handlu na wielu rynkach – zarówno w łańcuchu dostaw, jak i komunikacji z klientem. Obecnie firmy używają kilku kodów kreskowych na swoich opakowaniach – EAN do identyfikacji produktu i kod 2D, żeby zapewnić konsumentom lub partnerom handlowym więcej informacji o produkcie. Przykładem jest Coca-Cola, która umieszcza kody Data Link np. na napojach soków Cappy. 

Już od 2027 roku skanery w systemach kasowych będą w stanie odczytywać zarówno stare, jak i nowe kody kreskowe. Kod kreskowy EAN nie zniknie po roku 2027 – będzie stosowany na całym świecie razem z kodem 2D tak długo, jak będzie to potrzebne. 

Kody 2D to przyszłość wymiany danych w biznesie 

Zastosowanie kodów 2D otwiera nowy rozdział dla branży retail jako spójny, niezawodny sposób na identyfikację i śledzenie produktów oraz poszerzenie komunikacji z klientem. 

Firmy takie jak Żabka i Auchan już zobowiązały się do popularyzacji kodów 2D na polskim rynku. Chodzi przede wszystkim o wdrażanie systemów do odczytu i przetwarzania kodów dwuwymiarowych (GS1 DataMatrix lub GS1 QR) w sklepach Żabki oraz u dostawców sieci. Więcej na stronie Kody 2d w handlu detalicznym.