Rodzaje łańcuchów dostaw
28 listopada 2022 (Last updated: 23 sierpnia 2024)
Liczba oraz charakter ogniw łańcuchów dostaw wpływa na rodzaje łańcuchów dostaw. Zależnie od tego, jak są skonfigurowane, mogą one przybierać różne formy i funkcjonować w różnych sektorach gospodarki.
Z tego wpisu dowiesz się:
- Jakie są różnice między łańcuchem dostaw a logistyką?
- Jakie są rodzaje łańcuchów dostaw?
- Jakie są cele łańcucha dostaw?
Różnice między łańcuchem dostaw a logistyką
Łańcuch dostaw i logistyka są ze sobą ściśle powiązane, ale różnią się zakresem i funkcjami. Zarządzanie łańcuchem dostaw jest kluczowym elementem strategii biznesowej, ponieważ wpływa na jakość usług i rentowność działań.
Łańcuch dostaw obejmuje całą drogę produktu lub usługi – od wytworzenia, po sprzedaż. Jakie są kluczowe etapy i elementy łańcucha dostaw dowiesz się z artykułu: Co to jest łańcuch dostaw? – Akademia Cyfryzacji GS1 Polska.
Logistyka natomiast to jeden z elementów łańcucha dostaw, który dotyczy stricte magazynowania, transportu towarów oraz ich dystrybucji. System logistyczny odpowiada za dostarczenie towaru do konkretnego miejsca w odpowiednim czasie, wskazanej liczbie oraz po ustalonym koszcie.
Możemy mówić o łańcuchu logistycznym również w kontekście przepływu dóbr wewnątrz jednego przedsiębiorstwa, podczas gdy łańcuch dostaw dotyczy integracji wychodzącej poza obszar przepływów fizycznych.
Rodzaje łańcuchów dostaw
Dzięki rozwiązaniom, jakie proponuje Akademia Cyfryzacji, można stworzyć innowacyjne łańcuchy dostaw, które pozwalają usystematyzować cały proces wysyłki produktów nawet na skalę międzynarodową.
Łańcuchy dostaw możemy podzielić według:
- modelu operacyjnego,
- ogniw łańcucha dostaw oraz ich liczby,
- celów,
- specyfiki.
Typy łańcuchów dostaw według modelu operacyjnego
- Tradycyjny łańcuch dostaw (push) – w którym produkcja jest planowana na podstawie prognoz i produkty są magazynowane do momentu zakupu.
- Łańcuch dostaw sterowany przez popyt (pull) – produkcja rozpoczyna się dopiero po otrzymaniu zamówienia od klienta.
- Łańcuch dostaw hybrydowy – łączy cechy modelu push i pull, gdzie część produktów jest wytwarzana na podstawie prognoz, a część na zamówienie.
- Łańcuch dostaw typu lean — skupia się na ograniczaniu zapasów do minimum, co pozwala na obniżenie kosztów związanych z magazynowaniem i produkcją. Efektywne zarządzanie łańcuchem dostaw w tym modelu jest kluczowe dla minimalizacji zapasów i redukcji kosztów.
- Łańcuch dostaw typu agile — koncentruje się na szybkim i elastycznym reagowaniu na zmieniające się warunki rynkowe oraz potrzeby klientów.
Typy łańcuchów dostaw według ogniw oraz ich liczby
- Wewnętrzny łańcuch dostaw – obejmuje wszystkie funkcje i procesy w przedsiębiorstwie konieczne do realizacji zamówienia klienta.
- Prosty łańcuch dostaw – składa się z przedsiębiorstwa, odbiorcy i dostawcy.
- Rozszerzony łańcuch dostaw – obejmuje dodatkowych dostawców drugiego i dalszych rzędów oraz kolejnych odbiorców.
- Kompleksowy łańcuch dostaw – zawiera podobne ogniwa jak rozszerzony łańcuch dostaw, ale dodatkowo obejmuje firmy świadczące usługi logistyczne, informatyczne, finansowe itd. Kluczowym elementem jest również obsługa posprzedażowa, która obejmuje procesy związane z utrzymywaniem produktów po sprzedaży, takie jak wsparcie techniczne, gwarancje, serwis oraz recykling produktów.
Typy łańcuchów dostaw według celów
- Tradycyjny łańcuch dostaw – skupia się na minimalizacji kosztów i maksymalizacji efektywności ekonomicznej. W tym kontekście zarządzanie łańcuchem dostaw odgrywa kluczową rolę, pozwalając na optymalizację procesów i zwiększenie konkurencyjności przedsiębiorstw.
- Łańcuch wartości – w którym wszystkie czynności firmy mają na celu dodanie wartości dla klientów i przedsiębiorstwa.
- Zielony łańcuch dostaw – koncentruje się na odpowiedzialności za środowisko i zrównoważonym zarządzaniu zasobami.
Typy łańcuchów dostaw według specyfiki
- Łańcuchy dostaw produkcyjnych – obejmują cały proces produkcyjny od momentu pozyskania surowców do momentu gotowego produktu. Wymagają one dobrej koordynacji między poszczególnymi ogniwami łańcucha, ponieważ opóźnienia w jakimkolwiek momencie mogą mieć negatywny wpływ na cały proces. Ważnym aspektem jest również utrzymanie wysokich standardów jakości w dostawach żywności, co wiąże się z dbałością o jakość produktów spożywczych.
- Łańcuchy dystrybucyjne – są to łańcuchy, które służą do dystrybucji produktów lub usług od dostawcy do odbiorcy. Skupiają się na efektywnym dostarczaniu produktów do końcowych odbiorców.
- Łańcuchy logistyczne – służą one do zarządzania przepływem materiałów, informacji i finansów pomiędzy członkami łańcucha. Obejmują zarządzanie przepływem towarów, informacji i zasobów.
- Łańcuchy krytyczne – łańcuchy, w których istnieje duże ryzyko opóźnienia lub braku dostawy produktu lub usługi. Koncentrują się na kluczowych elementach, które mają największy wpływ na działalność firmy.
- Łańcuchy bezpieczeństwa – Zapewniają ochronę produktów i informacji w całym łańcuchu dostaw.
- Zintegrowany łańcuch dostaw – w którym wszystkie ogniwa łańcucha współpracują, aby osiągnąć wspólne cele, takie jak wartość dodana dla klienta.
Podoba Ci się to co czytasz? Zobacz również inne wpisy:
- Co to jest digitalizacja?
- Optymalizacja procesów logistycznych w przedsiębiorstwie.
- Systemy do elektronicznej wymiany dokumentów handlowych EDI.
Cele łańcuchów dostaw
Wskazaliśmy już, czym różni się łańcuch dostaw od logistyki oraz jakie są współczesne rodzaje łańcuchów dostaw. Należy więc podkreślić, jaki jest ich główny cel.
- Powodem, dla którego tworzy się cyfrowy łańcuch dostaw jest chęć zwiększenia efektywności i skrócenia czasu realizacji dostawy.
- Zarządzanie łańcuchem dostaw odgrywa kluczową rolę w osiągnięciu tych celów, poprzez wprowadzenie inteligentnych systemów oraz współpracę między partnerami.
- Ponadto, celem łańcucha dostaw jest także zmniejszenie kosztów oraz poprawa jakości produktu finalnego.
- Współczesny łańcuch dostaw powinien być przede wszystkim elastyczny, aby mógł szybko dostosować się do zmian rynkowych.
Podsumowanie: rodzaje łańcuchów dostaw
Różne rodzaje łańcucha dostaw, takie jak tradycyjny czy łańcuchy dostaw typu push i pull, mają kluczowe znaczenie w kontekście optymalizacji procesów i osiągania lepszych wyników biznesowych. Cyfryzacja firmy pozwala ten kluczowy proces przyspieszyć lub zoptymalizować.
By zbudować łańcuch dostaw, który faktycznie sprosta potrzebom danej firmy, kluczowa jest diagnoza logistyczna, którą proponuje Akademia Cyfryzacji GS1 Polska. Na platformie Akademii Cyfryzacji, każda zainteresowana osoba znajdzie też propozycje sprawdzonych narzędzi i usług oraz dowie się, jak w przypadku większych projektów pozyskać dotacje na cyfryzację firmy. Zachęcamy też do skorzystania z doradztwa biznesowego, a chętnym na poszerzenie wiedzy przyda się Baza Wiedzy.